De humanitaire crisis in Gaza
Als beroepsvereniging van psychologen maken wij ons ernstige zorgen over de aanhoudende humanitaire crisis in Gaza. De recente terugtrekking van internationale hulporganisaties, waaronder Artsen zonder Grenzen, benadrukt de steeds toenemende ernst van de situatie. Hulpverleners kunnen hun werk niet langer veilig uitvoeren, terwijl de nood aan medische en psychosociale zorg groter is dan ooit.
De bevolking in Gaza leeft in erbarmelijke omstandigheden: hongersnood, gedwongen verplaatsingen, verlies van familieleden, vernietiging van leefomgeving en het ontbreken van basisveiligheid. Kinderen, volwassenen en zorgprofessionals leven onder constante dreiging. De psychologische gevolgen hiervan zijn diepgaand en langdurig — ze raken niet alleen individuen, maar hele gemeenschappen en toekomstige generaties.
Als psychologen herkennen wij in deze situatie:
- Transgenerationeel trauma en herbeleving van eerdere gruweldaden
- Secundaire traumatisering bij getuigen van het lijden
- Moreel letsel door het ervaren of aanschouwen van onrecht
- Ontwikkelingsschade bij kinderen door ondervoeding, ontbreken van basisveiligheid en gebrek aan onderwijs
Ook buiten Gaza zijn de psychologische gevolgen voelbaar. Collega’s en cliënten uiten gevoelens van machteloosheid, verdriet en morele verontrusting. De aanhoudende diplomatieke en militaire steun aan Israël door westerse regeringen, waaronder de Nederlandse, roept bij velen vragen op over rechtvaardigheid, medemenselijkheid en morele verantwoordelijkheid. Deze institutionele terughoudendheid leidt tot psychologische belasting en verlies van vertrouwen.
Wij spreken ons uit vanuit onze professionele verantwoordelijkheid en humanitaire betrokkenheid. Geestelijke gezondheid is een fundamenteel mensenrecht — ook, en juist, in tijden van conflict. Daarom roepen wij de politiek op zich sterk te maken voor:
- Onmiddellijke bescherming van burgers, met bijzondere aandacht voor kwetsbare groepen zoals kinderen en ouderen
- Vrije en veilige toegang tot medische en psychosociale hulpverlening
- Internationale samenwerking om de mentale gezondheid van de getroffen bevolking te ondersteunen
- Bescherming van hulpverleners en herstel van humanitaire toegang
- Een diplomatieke inzet voor het beëindigen van het geweld en het waarborgen van mensenrechten
We doen deze oproep niet uit politieke overtuiging, maar vanuit het besef van onze ethische en professionele verantwoordelijkheid. We erkennen dat stilte ook een keuze is — en dat die keuze gevolgen heeft. Daarom spreken we ons nu uit: om onze zorgen te uiten en op te roepen tot de bescherming van de mentale gezondheid van huidige én toekomstige generaties.