Het akkoord is een stap vooruit maar we vinden wel dat psychologische zorg meer aandacht verdient dan dat het nu heeft gekregen. Psychologen spelen namelijk een essentiële rol in mentale gezondheid, gedragsproblematiek en kwaliteit van leven in de ouderenzorg. In dit akkoord worden veel processen gestart waar psychologische expertise onmisbaar is.

Onvoldoende meegenomen

Helaas was het NIP geen partij aan tafel bij de totstandkoming van het hoofdlijnenakkoord. Daarmee is belangrijke psychologische expertise onvoldoende benut. Natuurlijk hebben we het akkoord op de voet gevolgd. En nu het akkoord er ligt, roepen we daarom op om wel bij de uitwerking van de genoemde onderdelen actief betrokken te worden. Om vanuit onze rol en verantwoordelijkheid het belang van de kwaliteit van zorg én de mentale gezondheid van ouderen te waarborgen.

Hoe verder?

Op dit moment is het demissionaire kabinet aan zet. Dat roept de vraag op wat de status en het vervolg van dit akkoord zal zijn. Tegelijkertijd onderstreept dit juist het belang van voortgang: de ouderenzorg staat onder druk. Veel van de voorgestelde maatregelen zijn dringend nodig. Het NIP staat in ieder geval klaar om actief bij te dragen aan de verdere implementatie.

Samen aan de slag voor ouderenzorg

Psychologische zorg is cruciaal in de ouderenzorg. Wij zijn van mening dat we alleen samen voor de best passende, integrale zorg voor ouderen kunnen zorgen.

Veel ambities uit het akkoord sluiten aan bij de inzet van psychologen voor ouderen. Denk daarbij aan aandacht voor kwaliteit van bestaan, betere samenwerking tussen zorgwetten, minder administratielast en structurele verankering van behandeling in verpleeghuiszorg. Voor psychologen biedt dit kansen én werk aan de winkel.

Hoe we erover denken, lichten we hieronder kort toe in 6 belangrijke aandachtpunten:

1. Integratie van zorgwetten
   Het NIP is positief over de inzet op betere afstemming tussen de Wlz, Zvw en Wmo. De ambitie om deze stelsels meer integraal vorm te geven – en zelfs de mogelijkheid van samenvoeging te verkennen – kan bijdragen aan samenhangende, persoonsgerichte zorg. Psychologische zorg raakt meerdere domeinen en heeft veel te winnen bij een soepele, domeinoverstijgende organisatie.
2. Passende zorg en richtlijnen
   In het akkoord is afgesproken dat zorg voor ouderen ‘passend’ moet zijn: doelmatig, persoonsgericht en afgestemd op de leefwereld van de oudere. Om dit te realiseren worden veldpartijen gevraagd om bestaande kwaliteitsstandaarden en richtlijnen door te ontwikkelen of aan te scherpen. Het NIP vindt het essentieel dat psychologen hier actief bij worden betrokken. Als beroepsvereniging dragen we immers al substantieel bij aan richtlijnontwikkeling in de ouderenzorg, en zijn we namens psychologen onder meer bestuurlijk vertegenwoordigd in het programma van het Zorginstituut (SKILZ).
3. Administratieve lasten verlagen
   Beroepsverenigingen worden expliciet opgeroepen om voorstellen te doen om de administratiedruk te verminderen. Het NIP sluit zich graag aan bij deze oproep en roept leden op om knelpunten én oplossingen te delen. Zo kunnen we ons gezamenlijk hard maken voor meer tijd aan cliënten en minder aan papier.
4. Verpleeghuiszorg inclusief behandeling
   Het akkoord bevat een belangrijke structurele wijziging: op termijn verdwijnt het onderscheid tussen verpleeghuisplekken met en zonder behandeling. Alle verpleeghuiszorg wordt daarmee inclusief behandeling aangeboden. Dit is van grote betekenis voor de positie van psychologen in de intramurale ouderenzorg. De psychologische behandeling wordt hiermee niet langer als optioneel of aanvullend gezien, maar als integraal onderdeel van de zorg voor zeer kwetsbare ouderen met complexe problematiek. Psychologen leveren in deze context een essentiële bijdrage aan het begrijpen en begeleiden van gedragsproblemen, verlies van regie en kwaliteit van leven.
5. Reablement en eigen regie
   Het akkoord zet sterk in op het versterken van zelfstandigheid en het behoud van eigen regie, onder andere via het gedachtegoed van reablement. Hier ligt een grote rol voor psychologen: in diagnostiek, gedragsinterventies en het versterken van het doenvermogen van ouderen en hun netwerk. We pleiten ervoor dat psychologen ook bij de verdere ontwikkeling van het kwaliteitsdocument reablement betrokken worden.
6. Aandacht voor mantelzorgers
   Psychologen hebben ook een rol in het ondersteunen van mantelzorgers, bijvoorbeeld in het voorkomen van overbelasting. In de afspraken rondom mantelzorgondersteuning zou deze expertise benut moeten worden.