Sponsor bijdrage
Het zelfbeeld als transdiagnostische factor
Sponsor bijdrage
Problematische gehechtheid in kaart brengen om erger te voorkomen
Gehechtheidsrelaties hebben betrekking op de affectieve band tussen kinderen en de opvoeders. Zij zijn fundamenteel voor de sociale en emotionele ontwikkeling van kinderen. In eerder onderzoek (Punt, 2023) bleek dat opvoedgedrag van ouders een belangrijke rol speelt bij de kwaliteit van gehechtheidsrelaties.
De inhoud van deze pagina is afkomstig van derden en valt niet onder de verantwoordelijkheid van de redactie van De Psycholoog.
Problematische gehechtheid
In het ideale geval voelt een kind zich emotioneel veilig en ervaart het de opvoeder als bron van steun. Wanneer een kind onvoldoende emotionele veiligheid en steun ervaart kan er sprake zijn van problematische gehechtheid. In nieuw onderzoek (Punt, 2025) wordt gekeken hoe eventuele problematische gehechtheid het beste in kaart kan worden gebracht. Om zo de negatieve invloed hiervan en het ontwikkelen van psychische problemen bij kinderen te voorkomen.
Nieuw instrument
De DAIA is een nieuw instrument waarmee emoties en gedragingen in kaart worden gebracht, die kunnen wijzen op een problematische gehechtheidsrelatie tussen kinderen en de opvoeders. Zowel opvoeders als kinderen zijn hierbij informant. In figuur 1 is de schaalstructuur van de DAIA weergegeven.
Opvallende bevindingen
Uit het normerings- en validiteitsonderzoek van dit nieuwe instrument komen een aantal opvallende zaken naar voren. Zo blijken kinderen en jongeren gemiddeld meer emotioneel gesloten naar hun vaders dan naar hun moeders, en ervaren zij over het algemeen dat hun vaders minder beschikbaar zijn dan hun moeders. Een gebrek aan adaptief opvoedgedrag, zoals ouderlijke warmte, structuur, en het stimuleren van autonomie, blijkt vooral sterk samen te hangen met Emotionele geslotenheid en Intimiteitsproblemen (vermijdende gehechtheid) en Ervaring van onbeschikbaarheid.
Een hoge mate van maladaptief opvoedgedrag hangt het sterkst samen met Angst en spanning, Controlerend gedrag (gedesorganiseerde gehechtheid), Angst voor afwijzing (angstige gehechtheid) en Opstandig gedrag richting de opvoeder.
Internaliserende problemen hangen het sterkst samen met Angst voor afwijzing en Verlatingsangst (angstige gehechtheid), Intimiteitsproblemen (vermijdende gehechtheid), en Angst en spanning (gedesorganiseerde gehechtheid). Externaliserende problemen hangen het sterkst samen met Angst en spanning, Controlerend gedrag (gedesorganiseerde gehechtheid), Angst voor afwijzing (angstige gehechtheid) en Opstandig gedrag richting de opvoeder.
- Punt, D. (2023). PABI Vragenlijst over opvoedgedrag. Amsterdam: Hogrefe Uitgevers.
- Punt, D (2025) DAIA Vragenlijst over problematische gehechtheid. Amsterdam: Hogrefe Uitgevers
Meld u op www.hogrefe.nl aan voor onze nieuwsbrief om als eerste te horen wanneer de DAIA beschikbaar is.
Gerelateerde andere artikelen